Op 22 mei werd ik van LinkedIn verbannen. Voorgoed. Een algoritme had een woordje ontdekt in een zin op LinkedIn en sloeg me in de boeien. De menselijke moderator nam niet de moeite echt te lezen wat ik had geschreven en zette mijn account definitief op slot. Mensen van het Nederlandse LinkedIn reageerden niet op mijn e-mails. En dus bestond ik niet meer. Linked-out! Als algoritme, moderator en Nederlands management samen de onheilige drie-eenheid vormen van autocratisch gedrag op internet, dan is buitengesloten worden van het netwerk de LinkedIn-hel.
De ‘echte’ hel mag dan wel niet bestaan (ironie), de symbolische hel van een afgesloten account is wél echt en heeft daadwerkelijke consequenties. En die consequenties gaan niet in de eerste plaats over wat het voor mij betekent nu het mij moeilijk wordt gemaakt om als freelancer leads te genereren en nu ik al die duizenden volgers en mijn opgebouwde reputatie kwijt ben. Bullocks. Daar valt wel mee te leven.
Nee, wat deze situatie tot een hel maakt, is wat dit soort gedrag van een groot sociaal netwerk met de samenleving doet. Niet mijn verbanning, maar het autocratische gedrag van LinkedIn. Daar gaat het in dit artikel over.
Ai heeft al de macht
In de eerste plaats hebben de sociale platforms, en in dit geval LinkedIn, onevenredig veel macht in handen. Let op hoe ze die macht hanteren. Ik had op LinkedIn geschreven dat je H@m@s ook kunt zien als een guerrillabeweging die, hoewel het geweld gebruikt, strijdt voor een rechtvaardige zaak: gelijkheid voor de Palestijnen. Niks mis mee toch? Ik geef (a) slechts een mogelijk interpretatie die (b) wanneer ik die aan zou hangen (wat ik doe) niet betekent dat ik geweld verheerlijk of deze organisatie ondersteun.
En kijk eens hoe LinkedIn reageerde. Ik werd in de ban gedaan door de ai van LinkedIn. Een online verzoek tot herziening van het besluit werd beantwoord met: “Due to the severity and/or frequency of the violations, your account will be permanently restricted.” En met dat ‘en/of’ gaf de moderator zich weg. Hij gaf me een canned-response: kopiëren en plakken. Hij wist zelf niet zeker of het de ernst of de frequentie was, maar hij sloot mij af van mijn account en ontzegde me daarmee de toegang tot mijn netwerk. Hij vertrouwde erop dat ai de juiste beslissing had genomen en deed geen moeite om mijn opmerking te checken.
Los van dat dit gedrag van LinkedIn tegen de eigen spelregels ingaat – het is niet welwillend, persoonlijk, genereus of open, zoals je van een actief lid zou mogen verwachten – laat LinkedIn de moderatie geheel aan ai over. Ik word weggezet als iemand die zich onbehoorlijk gedragen heeft en gestraft dient te worden. En degene die daarover beslist, is zelf geen mens. Ai heeft al de macht!
Arbitraire genadeloosheid
In het bedrijfsleven kan het er hard aan toe gaan. Ondanks mooie termen als Human Resources, worden humans vaak als gebruiksvoorwerpen gezien. Nergens is dat meer het geval dan in de Verenigde Staten, de thuisbasis van LinkedIn. Genadeloos worden werknemers de laan uitgestuurd. Met een kartonnen doosje van vernedering in de hand lopen de ontslagenen het pad van schande tot buiten de voordeur. En mijn verbanning op LinkedIn getuigt van precies diezelfde onverschrokken hardheid.
Het is opmerkelijk dat het land, waar de grootste religie maar niet de mond kan houden over saving grace, in staat is tot zulk genadeloos gedrag. Het is walgelijk om te zien hoe dingen die genormaliseerd zijn in Amerika over de grenzen heen stromen en onze cultuur bevuilen. Het laat ook zien hoe mensen geïnstrumentaliseerd worden. Op LinkedIn ben je geen mens, maar een ding waar geld mee verdiend wordt. En het is makkelijker om een ai af en toe wat mensen over de kling te laten jagen dan al die mensen als mensen te behandelen.
Motieven van LinkedIn
Die mooie community rules, waaraan LinkedIn mijn strop heeft opgehangen, gaan natuurlijk niet over community. En die community is geen community, maar een kudde. Het is de kudde die grazen moet, zodat het wol en vlees produceert. En daar zijn omheiningen met stroomdraad voor nodig. Helaas liep ik toevallig tegen het draad aan. Jammer voor mij, maar ik moet dan ook niet de kudde van slag brengen. Door mijn toedoen gaan al die professionals, freelancers en ondernemers die op LinkedIn ondernemertje en bedrijfje spelen, minder schaap zijn.
De strengheid van LinkedIn lijkt in schril contrast te staan met de versoepelde houding van Meta ten opzichte van samenzweringstheorieën, leugenaars en schreeuwers. Maar vergis je niet, het gaat om verschillende strategieën met hetzelfde doel: mensen zoet houden op het platform. Bij LinkedIn moeten ze het gevoel hebben deel uit te maken van een community van professionals; op Facebook moeten mensen in echokamers lekker boos worden gemaakt.
Het gaat erom dat ze op het netwerk reclame-inkomsten genereren. De opwaartse mobiliteit van het geld wordt gevoed met een verminderend vermogen van mensen om te participeren in een democratie. Maar het is evident dat Bigtech daar niet in is geïnteresseerd.
Censuur
En dat brengt me bij mijn vierde en belangrijkste punt. Omdat de sociale netwerken gratis toegang bieden aan mensen, zit bijna iedereen erop. Zo zijn de netwerken de facto onze nieuwe publieke ruimte geworden waar we schelden debatteren, roepen en delen. Wil je deelnemen aan het publieke debat? Dan moet je op de socials zijn. Dat weten ook de traditionele media maar al te goed. En daar kunnen af en toe goede dingen gebeuren. Ik heb bijvoorbeeld erg veel van andere mensen geleerd, juist door op sociale media te luisteren en vragen te stellen.
LinkedIn kan nu wel zeggen dat dit hun platform is en dat zij de regels mogen bepalen en toepassen. Best. Maar als LinkedIn mensen willekeurig van het platform verbant – wat het zeer regelmatig doet – zonder deze mensen daadwerkelijk weerwoord te geven dan is er iets grondig mis. LinkedIn vindt blijkbaar dat het woord H@m@s zelfs niet genoemd mag worden. LinkedIn bepaalt dus waar wij met elkaar over mogen praten.
Dit betekent dat we al onder censuur leven. In dit geval is er geen sprake van een dictatoriaal regiem dat zijn ideologie oplegt en geen tegenspraak duldt. Er is een nieuw fenomeen dat er erg veel op lijkt: een machtige buitenlandse corporatie die omwille van zijn verdienmodel de onderwerpen reguleert. Waar een dictator mensen in de gevangenis gooit en martelt, zijn de Bigtech bedrijven daar niet toe in staat – nog niet. Verder klopt de vergelijking vrij aardig.
Maar we hoeven niet te speculeren over hoe deze transnationale grootmachten verder zullen ontwikkelen en hun macht zullen uitbreiden om nu al te concluderen dat er sprake is van grove buitensluiting, van uitbesteding aan ai van de handhaving én van censuur. De vrijheid van meningsuiting is in het geding en de onafhankelijkheid van het Nederlandse publieke debat staat op de tocht.
Er valt nog veel meer te zeggen. Het is bijvoorbeeld absurd dat je verbannen wordt, omdat je iets ten gunste van de Palestijnen zegt, terwijl er een genocide tegen deze mensen gaande is. Het is absurd dat anderen de grootste bagger op het netwerk kunnen verspreiden en zonder enige straf of restrictie hun gang kunnen gaan. En het is absurd dat LinkedIn dingen doet die enorme consequenties voor mensen heeft, terwijl het totaal niet bereikbaar is voor evaluatie of discussie.
Maar voor nu is dit genoeg. Eén ding is in ieder geval wel positief. Met mijn verbanning ben ik bevrijd van het maximum aantal tekens van 2976 die ik per post tot mijn beschikking had. Dat is ook wat waard.
Jos, ik ben niet zo sterk als jij. Ik uit mijn mening niet op de grote publieke platforms. Zeker niet over gevoelige onderwerpen. Waarom niet? Ik ben een Nederlandse moslim (al meer dan 20 jaar) en dat maakt dat mijn mening door de velen gezien wordt als die van een moslim. Maar je bent toch een moslim, zul je zeggen misschien. En daar zit het punt. Mijn mening moet beoordeeld worden op de inhoud, en niet gekoppeld worden aan mijn moslim zijn. En mijn mening uiten zou mij schaden in mijn werk, hoewel mijn werk niets met mijn mening over maarschappelijke issues van doen heeft. Zo werkt de wereld nu. Een discussie starten vanuit een hypothese, zoals jij deed, Jos, wordt tegenwoordig klakkeloos gezien alsof je de hypothese aanhangt. Terwijl rechts radikaal inmiddels openkijk racistische doelstellingen uit en er niemand nog wakker van ligt.
Ik ben niet zo sterk als jij, Jos. Ik hoop dat het me vergeven wordt.
Verschrikkelijk hoe veel macht die platforms hebben. Mijn raadslid collega (Marre de Vetten) was hetzelfde overkomen in dezelfde periode. Zij had een kritisch bericht geplaatst over onze minister van asiel. Zelfde ervaring als jij: geen contact te krijgen. Ze heeft afgelopen week aangegeven de media op te zoeken. Binnen 3 uur excuses en weer toegang.